تبیین جایگاه علامه سیدعلیخان مدنی شیرازی توسط تولیت شاهچراغ (ع)+ جزییات

همایش بین‌المللی «بزرگداشت شخصیت و تبیین آراء و آثار علامه ذوالفنون سیدعلیخان مدنی شیرازی» در شیراز برگزار شد.
به گزارش پایگاه خبری فارس به روز،

امروز پنج‌شنبه ۲۶ بهمن‌ماه‌ ۱۴۰۲، مصادف با میلاد باسعادت سیدالساجدین علیه السلام و روز بزرگداشت صحیفه سجادیه، همایش بین‌المللی «بزرگداشت شخصیت و تبیین آراء و آثار علامه ذوالفنون سیدعلیخان مدنی شیرازی» با شرکت علما و فضلا، محققان دانشگاهی و حوزوی و بیش از پنجاه مهمان خارجی و علاقه‌مندان این شخصیت بزرگ از ایران، هند، پاکستان، مالی، اندونزی، نیجریه، غنا و عراق، در حرم مطهر حضرت احمدبن‌موسی‌الکاظم شاهچراغ علیه السلام، برگزار شد.‌

حجت الاسلام والمسلمین ابراهیم کلانتری تولیت حرم مطهر، در مراسم افتتاحیه این همایش، ضمن تبریک میلاد با سعادت حضرت سیدالساجدین، امام زین العابدین(علیه السلام) و گرامی‌داشت روز صحیفه سجادیه گفت: خیر مقدم عرض می‌کنم حضور مهمانان گرامی و اساتید بزرگوار و اندیشمندان و محققان عزیزی که در این مکان مقدس و در این مناسبت گردهم آمدند تا با یاری خداوند از یکی از شاگردان مکتب اهل بیت(علیهم السلام) و ستارگان درخشان علم و معرفت و عرفان یادی کنیم.

وی در ادامه به زندگی این عالِم ذوالفنون اشاره کرد و گفت: سال ۱۰۵۲ هجری قمری، ولادت شخصیت بزرگی به نام علامه سید علیخان مدنی شیرازی در شهر مدینه است. وی از نوادگان حکیم بزرگ شیرازی، غیاث الدین منصور دشتکی، مؤسس مدرسه منصوریه شیراز است که حقیقتاً خاندان پرخیر و برکتی برای خدمت به اسلام و تشیع و اهل بیت(علیهم السلام) بوده‌اند. “مدنی”، به تناسب ولادت ایشان در شهر مدینه و “شیرازی” به تناسب اصالت خانوادگی و اجدادشان در شهر شیراز و محله دشتک و لب آب، جنب حرم مطهر حضرت احمدبن موسی(ع) است. وفات ایشان در قرن دوازدهم و در سال ۱۱۲۰ است و مجموع عمر شریف ایشان ۶۸ سال می‌باشد.
عضو هیأت علمی دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران، گفت: سید علیخان حقیقتاً عمر بابرکتی داشتند و جا دارد بارها و بارها، نشست‌های علمی، کارهای پژوهشی و همایش‌های متعدد برای معرفی این شخصیت بزرگ، برگزار شود. این اولین نشستی است که حرم مطهر بر حسب وظیفه آن را شروع کرده و اِن‌شاءالله استمرار پیدا خواهد کرد. در خصوص این شخصیت بزرگ، میرزاحسن حسینی فسایی که از نوادگان سید علیخان و صاحب فارس‌نامه است، عبارات و جملاتی را در عظمت این شخصیت به‌کار برده است، از جمله: «أعلَمُ عُلَماءِ المشارق و المغارب» ، « مجتهدُ بِالإستحقاق فی جَمیع المذاهب»، که آثار ایشان نیز بیانگر همین حقیقت است. و نیز عبارت « صدرُ امت الباحره» و « بدرُ ملت الظاهره».

وی با بیان اینکه سیدعلیخان، هم حاوی اصول و فروع، و هم حافظ حدود معقول و مشروع بود، گفت: ایشان هم استاد مفسرین و هم شیخ محدثین بودند. شاید تعبیر علامه ذوالفنون در مورد شخصیت سید علیخان مدنی شیرازی به‌دلیل سخت‌کوشی و تبحّر در عرصه‌های مختلف علوم دین، بی‌جا نباشد. نکته برجسته در زندگی سید علیخان که به‌ویژه در عصر حاضر باید به آن توجه کرد، جامعیت در علم و عمل است. حقیقتاً سید علیخان به لحاظ علمی شخصیت کم‌نظیر و از نوادر روزگار خود می‌باشد. در طول عمر ۶۸ ساله پربرکتشان، این همه آثار گرانقدر و ارزشمند نگاشته اند که مورد توجه علمای شیعه و سنی در جهان قرار گرفته است و شکی در این نیست که حقیقتاً ایشان، یکی از عالمان بزرگ، اندیشمندان و محققان بزرگ جهان اسلام است. از طرف دیگر، بُعد عمل را که بنگریم، ایشان در چهارده سالگی از حجاز عازم هندوستان شده است. در آن روزگار مرزهای جغرافیایی به‌صورت کنونی نبوده است. زبان رسمی در دربار قطب‌شاهیانِ آن روزگار، زبان فارسی بوده است.

استاد دانشگاه تهران، در ادامه به زندگی سیدعلیخان در هندوستان اشاره کرد و گفت: سفر ایشان به هندوستان، بیست ماه به طول می‌انجامد تا به مرکز حکومتی هندوستان می‌رسد. ۴۸ سال از عمر ایشان در هندوستان سپری شده است و بخش عمده حیات ایشان در آن کشور بوده است. سید علیخان در هندوستان، ریاست دیوان دولتی را به عهده داشته که کار بسیار بزرگی بوده است. زبان اصلی ایشان عربی بوده است و در دیوان دولتی، زبان فارسی به عنوان زبان رسمی آن زمان هندوستان، مرسوم بوده است. در مقطعی به‌عنوان حاکم لاهور ایفای نقش می‌کرده و در مسند حکومت قرار داشته است. در یک مقطع نیز به‌عنوان فرمانده سواره‌نظام از طرف حاکم هندوستان منصوب شده بود، یعنی جمعی از رزمندگان و جنگجویان هندوستان، تحت فرماندهی سید علیخان قرار داشتند. اما آنچه که عجیب است، جنبه علمیت ایشان است. بسیاری از آثار علمی ایشان در همین ۴۸ سال هندوستان به‌وجود آمده است، یعنی همان زمانی‌که ایشان درگیر عالَم سیاست و جنگ و مجاهده بوده است، غالب این آثار علمی به‌وجود آمده است.

وی به برخی آثار ماندگار سیدعلیخان اشاره کرد و گفت: از جمله آثار علمی بزرگ و ماندگار ایشان، کتاب «رِیاضُ السّالِکین فی شَرْحِ صَحیفَهِ سید السّاجدین(ع)» است که جزو شرح‌های منحصر به فرد صحیفه سجادیه است. امروز، پنجم شعبان، روز صحیفه سجادیه نیز هست. در خصوص صحیفه سجادیه چند جمله بیان خواهم کرد تا به عظمت کار سید علیخان پی ببریم. اولین جمله، عبارتی است که علامه مجلسیِ بزرگ، در مورد صحیفه سجادیه در کتاب «رَوضَهُ المُتّقین فی شَرح مَن لا یحضُرهُ الفَقیه» مطرح کرده است که فرموده: «در اوائل جوانی به‌دلیل برخی مشکلات به امام زمان(عج) توسل جستم، ایشان در مکاشفه‌ای مرا به صحیفه ارجاع دادند. بعد از انس با این کتاب، همه مشکلاتم حل شد و به تبلیغ این کتاب در اصفهان پرداختم. در نتیجه در خانه‌‌های مردم اصفهان، در کنار قرآن، یک نسخه از صحیفه هم یافت می‌شد و به برکت انس مردم با این اثر، نیمی از مردم اصفهان مستجاب الدعوه شده بودند.» (روضه المتقین، ج۱۴، ص۳۸۲)

کلانتری در ادامه به سخنان برخی اعاظم درمورد صحیفه سجادیه اشاره کرد و گفت: حضرت امام خمینی(ره) جمله‌ای دارند که برای همه ما و همیشه تاریخ، باید نصب العین قرار گیرد، ایشان فرمودند: «صحیفه کامله سجادیه، نمونه کامل قرآن صاعد است و از بزرگترین مناجات عرفانی در خلوتگاه انس است که دست ما کوتاه از نیل به برکات آن است؛ آن کتابی است الهی که از سرچشمه نور اللَّه نشأت گرفته و طریقه سلوک اولیای بزرگ و اوصیای عظیم الشأن را به اصحاب خلوتگاه الهی می‏آموزد. صحیفه سجادیه، کتاب شریفی است که سبک بیان معارف الهیه اصحاب معرفت را چون سبک قرآن کریم بدون تکلف الفاظ در شیوه دعا و مناجات برای تشنگان معارف الهیه بیان می‏کند.» (صحیفه امام، ج۲۱،ص۲۰۹)

وی در ادامه به جمله ابن جوزی، فقیه، محدث، متکلم و تاریخ‌نگار حنبلی مذهب، در مورد صحیفه سجادیه اشاره کرد و گفت: جمله‌ای نیز از فقیه بزرگ اهل سنت، ابن جوزی در مورد امام سجاد(ع) و صحیفه سجادیه است که می‌فرماید: «علی بن الحسین، زین العابدین(ع) در املاء و انشاء و کیفیت سخن گفتن و خطاب و عرض حاجت به پیشگاه الهی، بر مسلمین حق تعلیم دارد. زیرا اگر آن حضرت نبود، مسلمانان آئین سخن گفتن و عرض حوائج خود را به خدای متعال نمی‌دانستند. لذا آن امام به مردم آموخت که هنگام استغفار چگونه با خدا سخن بگویند و در موقع درخواست باران رحمت، با چه زبانی از خداوند نزول باران بخواهند و زمان ترس از دشمن، چگونه به خدا پناه برده، دفع شرّ دشمنان را بخواهند.».

تولیت حرم مطهر، در پایان اظهار کرد: یکی از کارهای بزرگ سید علیخان مدنی شیرازی، شرح صحیفه سجادیه است که در هفت جلد در چاپ‌های جدید تشریح شده است و حقیقتاً مملو از نکات ادبی، بلاغی، قرآنی، حدیثی، تفسیری، کلامی، اخلاقی و بعضاً فقهی است. خداوند به همه‌ی ما توفیق دهد به برکت نفوس آن بزرگان و به برکت خدمتی که بزرگان مذهب و دین به اهل‌بیت عصمت و طهارت علیهم السلام انجام داده‌اند، خوشه‌ای از این سفره با برکت الهی برچینیم و ذخیره‌ای برای آخرتمان برگیریم.

انتهای پیام/